Aralık 2024
3 dakikalık okuma
Biberiye: Antik Yunanlılar ve Shakespeare Haklı mı?
Yunan mitolojisinde, aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in doğumuna neden olan hikâye biberiyenin de yaratılışına vesile olmuştur. 12 Titan’ın en küçüğü olan Kronos, babasının iktidarını, bir orak ile kestiği erkeklik organını denize atarak bitirir. İşte Afrodit, bu eylemden sonra Ege ve Akdeniz’de ortaya çıkan köpüklerden doğmuştur. Yine bu köpüklerin kıyıya vurduğu yerde biberiye bitmeye başlar.
Mitolojik hikayelerdeki rolünün yanında, eski Yunan’da öğrencilerin özellikle sınavlar sırasında konsantrasyonlarını ve hafızalarını güçlendirmek için başlarına biberiye taçları taktıkları da aktarılanlar arasında. Biberiyeyi zaman zaman gelinlerin başında da görebilirsiniz.
Biberiyenin izlerine büyük edebiyat eserlerinde de rastlıyoruz. William Shakespeare’in Hamlet oyununda güzel Ophelia kardeşi Laertes'e şöyle seslenir;
- Hatırlamak için biberiye var; dua et, sev, hatırla
Neredeyse biberiyenin kullanımı kadar eski olan biberiye uçucu yağı, zengin kimyasal bileşiklerden oluşur. İçeriği üretildiği bölge ve distilasyon yöntemine bağlı olarak değişiklik gösterse de ana etken maddeler 1,8-sineol (%30-50), kafur (%10-20) ve alfa-pinen’dir (%10-25).
6539 denek üzerinde yapılan 76 farklı aromaterapi çalışmasının sonuçlarını inceleyen bir araştırmaya (1) göre, yapılan çalışmaların %70’inde aromaterapi uygulanan deneklerin, uygulanmayan deneklere kıyasla, stres seviyelerinde azalma olduğu tespit edilmiş.
Edebi ve mitolojik hikayelerle uyumlu şekilde, biberiye uçucu yağının koklanmasının hafızayı ve bilişsel performansı iyileştirdiğine, stres ve kaygıyı azalttığına, işaret eden çalışmalar da var. 20 gönüllü ile yapılan bir deneyde (2), deneklerin duygu durumlarındaki değişiklikler ve kan değerleri, deney başlangıcında ve sonunda kayıt altına alınmış. Sonuçlar, biberiye uçucu yağına maruz kalan deneklerin kanındaki 1,8-sineol artışıyla, mantıksal çıkarım ve görsel bilgi işleme performansları arasındaki doğrusal ilişkiyi ortaya koyuyor. Bu durum biberiye uçucu yağındaki bileşiklerin, farklı nörokimyasal yollarla bilişi ve öznel durumu bağımsız olarak etkilediğini fikrini destekler nitelikte.
Bu alandaki ilgi çekici bilimsel çalışmalardan bir diğeri (3) biberiye ve lavanta uçucu yağları kullanılarak uygulanan aromaterapinin etkilerine odaklanıyor. Mezuniyet sınavları sırasında 337 öğrenci üzerinde yapılan deneyin sonuçları biberiye uçucu yağının stres hormonu olarak da bilinen kortizol seviyelerini azalttığını ve bu sayede vücudu oksidatif stresten koruduğunu ortaya koyuyor. İşte detaylar:
Birinci sınavda öğrencilere herhangi bir uygulama yapılmazken ikinci sınav sırasında öğrencilerin bir solunum cihazı aracılığıyla lavanta uçucu yağı solumalarına izin verilmiş. Üçüncü sınav, biberiye uçucu yağı ile tekrarlanmış. Tüm sınavlar öncesinde ve sonrasında öğrencilere başarı kaygısı testi uygulanmış, nabız ve tansiyon değerleri kayıt altına alınmış.
Birinci deneyin sınav öncesi ve sonrası ölçümleri arasında belirgin bir fark görülmezken, ikinci ve üçüncü deneylerin sonuçları arasında anlamlı farklar ortaya göze çarpıyor.
-
İkinci ve üçüncü sınavlarda yapılan başarı kaygısı testi sonuçları, aromaterapi uygulanan öğrencilerin stres seviyelerinin düştüğünü gösteriyor
-
Sınav sonrası ölçülenen nabız değerleri de ikinci ve üçünü sınavlarda gözle görülür oranda azalıyor.
-
Uzun süreler strese maruz kalan insanlarda bir gösterge olduğu bilinen tansiyon, sınav öncesi ve sonrası değerleri açısından anlamlı bir fark oluşturmasa da tansiyonun değişmemiş olmasının düşük kaygının bir göstergesi olarak değerlendirilebileceği belirtiliyor.
Özetle; yapılan bilimsel çalışmalar biberiye ve uçucu yağının geleneksel kullanımlarına paralel olarak birçok zihinsel ve fiziksel faydaları olduğunu bizlere gösteriyor.
Uyarı: Goya Botanicals Birikim vasıtasıyla uçucu yağlara ilişkin paylaştığımız bilgiler, bu yağların biyokimyasal etkilerini inceleyen bilimsel araştırmalardan oluşur herhangi bir rahatsızlığın tedavisine yönelik sağlık tavsiyeleri değildir. Bu araştırmaların sonucunda elde edilen bulgular, uçucu yağların nasıl kullanılacağına dair bir yönlendirme içermemektedir. Lütfen, sağlığınızı korumanın en doğru yönteminin Hipokrat’ın izindeki sağlık profesyonelleri olduğunu unutmayınız.
Referanslar
-
Hedigan, F., Sheridan, H., & Sasse, A. (2023). Benefit of inhalation aromatherapy as a complementary treatment for stress and anxiety in a clinical setting – A systematic review. Complementary Therapies in Clinical Practice, 52, 101750. https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2023.101750
-
Moss, M., & Oliver, L. (2012). Plasma 1,8-cineole correlates with cognitive performance following exposure to rosemary essential oil aroma. Therapeutic Advances in Psychopharmacology, 2(3), 103–113. https://doi.org/10.1177/2045125312436573
-
McCaffrey, R., Thomas, D. J., & Kinzelman, A. (2009). The effects of lavender and rosemary essential oils on cognitive function and mood. Holistic Nursing Practice, 23(2), 88-93. https://doi.org/10.1097/HNP.0b013e3181a110aa